U Odlomcima najstarijih glagoljskih matičnih knjiga župe Brbinj nekoliko je upisa prezimena Štohera, odnosno, očito, jedne verzije tog prezimena, Štoherić. Tako 1606. godine se kao kum na krštenju u Brbinju upisuje Mikula Štoherić, a iste godine je upisano i krštenje sina Mikule Štohere i njegove žene Elene. Mikula Štoherić i Jele Štohrina su upisani kao kumovi na krštenjima u Brbinju i 1609. godine, dakle očito su Štohere stari brbinjski rod. Ono što je također zanimljivo, iako su Štohere upisani u glagoljskim matičnim knjigama župe Brbinj 1606. 1609. godine, prezime Štohera nije zabilježeno u Brbinju u popisu stanovništva iz 1608. godine. Kako i kod nekih drugih brbinjskih rodova, smatram da su Štoherini 1608. godine upisani u popisu stanovništva pod nekim drugim prezimenom.

Prezime Štohera sam dalje našao u glagoljskim matičnim knjigama župe Brbinj u 1672. godini kada je matičnoj knizi vjenčanih upisana činjenica ženidbe Ivana, sina Ivana Štohere i Ele, kćeri Mikule Rančića. U matičnoj knjizi umrlih upisana je 1703. godine činjenica smrti Ive Štohere od 57 godina starosti, a 1718. godine činjenica smrti Elene Štoherine od cirka 80 godina starosti, pa bi to mogli biti Ivan i Ela iz matice vjenčanih.

Štoherini nisu bili pretjerano brojan rod. U matici vjenčanih imamo još 1700. godine upis žendibe „meju Ivanon Fatovićen izSestruna i Lucion hćerjun Ivana Štoherina, 1708. godine upis ženidbe „meju Petron kogaj mala uze iodhrani Peter Špano ne znajući svoga oca i meju Mandon hćeruj pok. Šimuna Štohere“ te također 1708. godine upis ženidbe „meju Ivon pok. Antona Kaleba i meju Urson šerju pok. Šimuna Štohere“

Nakon ovih upisa u matici vjenčanih župe Brbinj nema Štoherinih sve do 1772. godine kada se Manda, kćer Matia Štohere udaje za Grgura, sina Jure Brunca, 1777. godine kada se Matija, kćer Mate Štohere udaje za Mihovila, sina pok. Jivana Rančeva te 1782. godine kada se Anton, sin Mate Štohere ženi Marom, kćerom pok. Stipana Grgina.

Nakon analize podataka iz matične knjige rođenih jasno je da se Matia ili Mate Štohera najednom pojavljuje, bez podataka o njegovom rođenju kao Štohera. Moj je zaključak da je Matia Štohera zapravo Matia ili Mate rođen od Petra Španola (Španolić ili kasnije Perini) i Mande, kćere Šimuna Štohere. Dakle, izumiranjem muške loze Štoherinih, Matij ili Mate Španolić (Perin), kojemu je majka Manda rođ. Štohera vjerovatno dolazi na imanje Štoherinih i preuzima prezime Štohera. Da je tome tako potvrđuju i podaci o rođenju i smrti Matija Španolića ili Štohere. Naime, u matici umrlih u 1794. godini stoji upis činjenice smrti Mate Štohere od 84 godine starosti. U matici rođenih 1710. godine nema upisa rođenja Mate ili Matija Štohere niti ijednog djeteta od Štoherinih (niti u godini prije niti poslije 1710.), ali stoji upis Matija od Petra Španola i Mande. Prije je navedeno da se Manda Štohera 1708. godine udala za Petra Španola (Španolić ili Perin)[1].

U matici vjenčanih župe Brbinj 1739. godine upisana je ženidba „meju Matien sinom Petra Španola i Matijon hćeron Grgura Tucića“.  U matici rođenih župe Brbinj u 1742. godini upisano je rođenje Mande od Matia Španolića i Matie Grgine, 1745. godine rođenje Mihovila od Matia Španolića i Matie Grgine, a 1748. godine upisano je rođenje Matia od Matia Štohere i Matie Grgine. Dakle, 1748. godine prvi put se Matia Španolić naziva Matia Štoherin. Matia Štoherin i Matia Grgina dobivaju još 1753. i 1760. godine Antona i Franicu. U matici vjenčanih nema upisa vjenčanja između Matia Štohere i Mande Grgine (Tucić), pa je moj zaključak da su Matia Štoherin i Matia Grgina upravo  Matia sin Petra Španola i Matia kćer Grgura Tucića, iz matice vjenčanih iz 1739. godine.

Dakle što se tiče 18. stoljeća,  Štoherini su po muškoj liniji zapravo Španolić odnosno Perini, a po ženskoj liniji Štoherini. Imaju česte ženidbene veze sa Grginima, jer se Matia Španolić kasnije Štohera ženi Matiom kćerkom Grgura Tucića, a Anton, sin Matia Štohere, se pak ženi Marom, kćerkom Stipana Grgina, pa su zato „denšpinšani od tretoga kolina“[2], što je također indicija da je Matia ili Mate Španolić došao u na imanje svoje majke Mande Štohere i preuzeo prezime Štohera.

Don Riko Finka je pisao[3] kako je u 19. stoljeću Ante Pesić, sin Jure, došao na Štoherino imanje i oženio Mariju Biličinu Kamilovu. Nakon smrti njihova sina Šime, njegovoj udovici dođe u vlaštvo Mate Ivančev, sin Šime, i preuzme prezime Ivančev.

[1] Vidi dio o obitelji Perin, Španolić, Bubina

[2] Dakle rođaci su u trećem koljenu, pa su dobili oslobođenje ili dozvolu za ženidbu od zadarskog nadbiskupa, što je izričito navedeno u upisu činjenice njihove ženidbe u matici vjenčanih župe Brbinj iz 1782. godine

[3] Don Leonard Riko Finka: Kronika župe Brbinj, neobjavljeni rukopis, str. 370.